Er moesten herhaaldelijk stoelen bij gezet worden. Dat liet zien hoe mensen betrokken zijn bij de Zeevangspolder. Hoe kun je een gezonde agrarische bedrijfsvoering voor boeren combineren met de natuurbescherming die past bij de Natura2000-status? En wat moet je aan met de overbevolking door de ganzen?
Voorafgaand aan de discussie verzamelden de mensen zich op de boerderij van Ina en Theo Bouman, voor een korte laarzenexcursie onder leiding van natuurgids Annemarie Dekker. We luisterden in stilte naar de smienten en de ganzen. Ina liet zien hoe slecht het gras groeit met de enorme begrazingsdruk van de ganzen. Op de bodem zag je vooral Fioringras, een soort die met horizontale uitlopers over de natte bodem kruipt en niet diep wortelt. Door de ganzenpoep verzuurt de grond. In de drol zit gras dat nauwelijks verteerd is. Een gans heeft een kort darmkanaal en niet zoals een koe vier magen. De vertering van ganzen is erg inefficiënt. Door de vraat van ganzen wil een grassoort als Engels Raaigras, die goede zoden vormt en die koeien lekker vinden, niet goed groeien, zo vertelde Ina. Annemarie vond gelukkig nog een Rode Regenworm, een soort die het goed uithoudt in natte bodems en de vriend is van de boer.
Het debat in de Oude School werd ingeleid door Amber Laan, boer in de Zeevang, afgestudeerd van de Wageningen Universiteit en adviseur Duurzame Landbouw. Ze had een stel jonge boeren meegenomen vanuit haar functie bij het Hollands Agrarisch Jongeren Kontakt die zich flink roerden. Ze liet zien hoeveel instanties zich bezighouden met dit gebied. Natura-2000, Actieplan Weidevogels, Natuur Netwerk Nederland, HHNK, Bijzonder Provinciaal Landschap om er een paar te noemen. Iedereen bemoeit zich met de eigen niche, maar het ontbreekt aan samenhangend beleid.
De discussie spitste zich, zoals wel vaker, vooral toe op de ganzen. Roepen de boeren de ganzenproblematiek over zichzelf af, door bemesting en inzaaien van eiwitrijke grassoorten, of is het een biologische verandering in de ganzenpopulatie waar ze niks aan mogen doen vanwege de beschermde status van de vogels? De Vogelrichtlijn schiet zijn doel voorbij omdat die uitgaat van minimum-aantallen en geen maxima stelt. Moeten we dan de ganzen met rust laten of kunnen we overgaan naar gericht beheer? Ook de boeren vinden de natuurwaarden belangrijk, maar tegelijkertijd wijzen ze op de scheefgroei die de biodiversiteit niet ten goede komt. De meningen waren verdeeld, maar enige vorm van populatiebeheer lijkt onvermijdelijk.
De gemeente bekommert zich weinig om de problematiek in de Zeevang. Het lijkt wel of de Zeevangspolder niet bestaat. Alle aandacht gaat naar projecten in Volendam. GroenLinks heeft zich voorgenomen er werk van te maken en we vonden Zeevangs Belang aan onze zijde. Samen gaan we afdwingen dat de gemeente een visie ontwikkelt op het gebied, waarin plaats is voor een gezonde agrarische bedrijfsvoering gecombineerd met natuurbeheer. Noem het natuurinclusieve landbouw.
Annemarie Dekker zag het al voor zich. “Er moet een totaalvisie komen voor het gebied, waar iedereen zich in kan vinden. Daarmee moeten jullie dan naar de provincie, want dat is de instantie die uiteindelijk beslist over het beheer.” Dat gaan we doen, werd afgesproken. Maar eerst een nieuwe gemeenteraad met een sterk GroenLinks.
Nico van Straalen