Een van de cartoonisten wiens werk we kunnen zien in de tentoonstelling Cartooning Syria (2-7 t/m 16-7, Grote Kerk Edam) is Akram Raslan. Hij was een van de bekendste en creatiefste cartoonisten van Syrië. Hij dreef de spot met de zogenaamde hervormingen van het regime. Ook tiran Assad nam hij op de korrel. Hij tekende hem in een zandloper. Assad verdrinkt bijna in het bloed van zijn eigen volk terwijl hij roept: “De crisis is bijna voorbij”. In 2012 werd Akram gearresteerd bij de krant waar hij werkte. Na een showproces kwam hij in de gevangenis, waar hij werd gemarteld. In 2013 is hij gestorven.
In 2011 begon ‘de Arabische Lente’. En wel met de daad van één man: in Tunesië stak een straatverkoper zichzelf in brand uit protest tegen allerlei misstanden: armoede, werkloosheid, corruptie, onderdrukking. Het werd het begin van protesten in heel Tunesië, die oversloegen naar andere landen in de regio, overal met als doel de autoritaire leider, die als schuldige voor die misstanden werd gezien, te verdrijven. Na Tunesië kwam Egypte, toen Jemen, Libië en vanaf half maart ook Syrië. In Syrië waren aanvankelijk vreedzame protesten, die met veel geweld werden neergeslagen door het regime van Bashar al-Assad. De vlam sloeg pas echt in de pan na de mishandeling van een groepje schooljongens die op een muur de tekst “Nu is het jouw beurt, dokter” hadden gekalkt. De term “dokter” verwees naar Assad die in Londen medicijnen heeft gestudeerd.
Nu 6 jaar later is Syrië een getekend land. Speelveld voor internationale geschillen, oorlog en terrorisme. Het land ligt in puin en de bevolking vlucht massaal weg van de ellende. Europa liet zich verrassen door de grote aantallen vluchtelingen die asiel aanvroegen. De Turkije-deal moest soelaas bieden. De overeenkomst had meer oog voor de belangen van Europese leiders dan voor de noden van gevluchte Syriërs, die nu bij de Turkse grens worden teruggestuurd naar een oorlogsgebied. Cartoonisten vertellen het afgrijselijke verhaal en iedereen begrijpt hun taal. En de stem van Akram Raslan blijft klinken.
Cartooning Syria – 2 tot 16 juli – Grote Kerk Edam
John Kluessien namens werkgroep Gastvrij Edam-Volendam