Voor wie tegen de dijkversterking is – in ieder geval tegen de manier waarop het waterschap HHNK die ons door de strot probeert te duwen – zijn de komende verkiezingen van 18 maart a.s. erg belangrijk. De verkiezingen voor het waterschapsbestuur, maar ook die voor Provinciale Staten. Dat werd nog eens extra duidelijk tijdens de persconferentie van de Zuyderzeedijk Alliantie van 4 maart jl, waarvan elders op deze site verslag wordt gedaan. Kennelijk is er in Provinciale Staten maar één partij met oor voor de bezwaren tegen die dijkversterking: GroenLinks. Evenzo lijkt er van de partijen voor het HHNK-bestuur maar één te zijn – Water Natuurlijk – waar twijfel is ontstaan aan de noodzaak van die dijkversterking. Er is volop aanleiding om de tijd te nemen voor nader onderzoek naar die noodzaak en de plannen voor dijkverzwaring in ieder geval uit te stellen. Dat maakte de Zuyderzeedijk Alliantie overtuigend duidelijk tijdens deze persconferentie. 

Buiten GroenLinks zijn alle andere partijen in Edam-Volendam vóór de dijkversterking.  Zij zien de komende dijkversterking als een welkome kans om een weg te realiseren langs het Noordeinde, namelijk als ‘meekoppelproject’ met de ‘dijk vóór de dijk’ die het HHNK in het Markermeer wil aanleggen. Deze weg naar het parkeerterrein van Spaander zal drie miljoen euro kosten en dit bedrag mag de nieuwe fusiegemeente zelf ophoesten. Aan de vele bezwaren tegen deze dijkversterking wordt  achteloos voorbijgegaan door alle andere partijen in onze gemeente behalve GroenLinks. En die bezwaren zijn ernstig:

  • Onherstelbare aantasting van onze monumentale Zuyderzeedijk.  Nog een voorbeeld: langs de kust van Zeevang komt een oeverdijk van zo’n 80 meter breed en strekdammen die ervoor  moeten zorgen dat het zand niet wegspoelt. Door dichtslibbing krijgen we een moerasachtig gebied. Muggenoverlast in de zomer is dan nog het minste van de zorgen.
  • Enorme overlast en schade door de aanleg, zowel voor aan- en omwonenden als voor de hele gemeenschap van dorpen en gemeenten langs die dijk,
  • Door de grote hoeveelheden grond aan de buitenzijde van de dijk is het niet ondenkbeeldig dat aan de binnenzijde  een opwaartse druk ontstaat op de woningen. Vooral woningen die niet onderheid zijn zullen hier last van hebben, zo is gebleken tussen Hoorn en Enkhuizen, waar de dijkverzwaring al heeft plaatsgevonden.
  • Last but not least een gigantische verspilling van gemeenschapsgeld: de dijkversterking zoals het HHNK die nu wil uitvoeren dreigt anderhalf miljard te gaan kosten. Veel geld waarmee andere, échte problemen opgelost kunnen worden – denk bijvoorbeeld aan ouderenzorg, jeugdzorg, bouw van goedkope huurwoningen, en nog zoveel meer.

GroenLinks heeft dankzij goede contacten belangrijke wetenschappelijke informatie kunnen opdiepen over de achtergronden van de voorgenomen dijkversterking. Uit die informatie is onomstotelijk vast komen te staan:  

  • Dat de door HHNK geziene noodzaak van een dijkversterking gebaseerd is op achterhaalde uitgangspunten en verouderde kennis,
  • Dat voor de methoden van dijkversterking die HHNK voorstaat diverse betrouwbare alternatieven bestaan, die onze Zuyderzeedijk veel minder aantasten, veel minder geld kosten en veel minder overlast opleveren.

Het hele proces van voorbereiding van de dijkversterking lijkt zich hiervan echter niets aan te trekken: de trein dendert door. Dat is helaas eerder vertoond, denk aan de aanleg van de Betuwelijn, een afschrikwekkend voorbeeld: nog ruim vóór gereedkomen was duidelijk dat de bezwaren het nut veruit overtroffen, en toch ging het door. De vele financiële belangen die met zo’n aanleg gemoeid zijn hebben hierbij waarschijnlijk de doorslag gegeven. Het recentste voorbeeld is natuurlijk de gaswinning in Groningen. Ook bij de dijkversterking dreigt dat weer te gebeuren – tenzij we dat verhinderen.

Op de genoemde persconferentie van de Zuyderzeedijk Alliantie was de lijsttrekker van Water Natuurlijk, Ruud Maarschall, aanwezig. Dat hij er was, zien wij op zich al als hoopgevend. In zijn reactie leek hij onder de indruk van de daar gepresenteerde argumenten tegen de dijkversterking. Het leek hem verstandig om ondanks de door HHNK aangevoerde tijdsdruk toch nader onderzoek naar die argumenten te doen en in ieder geval actie te ondernemen voor uitstel van uitvoering van de rigoureuze plannen.

De programma’s van de andere verkiesbare partijen voor het waterschapsbestuur – voor zover te achterhalen – geven ons weinig hoop en houvast. Hopelijk lukt het de Zuyderzeedijk Alliantie om nog vóór de verkiezingen de standpunten van die partijen t.a.v. de dijkversterking te achterhalen. Houd dus hun site http://reddezuyderzeedijk.blogspot.nl in de gaten.

Wat Provinciale Staten betreft liggen de zaken iets duidelijker: de provinciale GroenLinks-fractie heeft – mede op ons verzoek – in ieder geval een buitendijkse ‘weg onderlangs het Noordeinde’ in haar programma als ongewenst benoemd. Over nader, kritisch onderzoek naar de noodzaak van de dijkversterking zijn wij nog met hen in gesprek. Van de partijen van de huidige provinciale bestuurscoalitie – VVD, PvdA, CDA en D66 – hebben we in deze kwestie weinig te verwachten: die onderschrijven de noodzaak van dijkversterking van harte. Zij zien hierin een gouden kans om allerlei ‘meekoppelprojecten’ te realiseren, met grote voordelen voor het bedrijfsleven.

Onze conclusie: wie nadere bezinning op de noodzaak en uitvoering van dijkversterking wenselijk vindt, kan het beste op 18 maart stemmen voor GroenLinks bij de Statenverkiezingen en voor Water Natuurlijk bij de waterschapsverkiezingen.

Herman Sier, GroenLinks Edam-Volendam