Ingediend tijdens de raadsvergadering van 8 november 2012
Voorzitter,
Na de landelijke verkiezingen van afgelopen september kwamen er duidelijk 2 winnaars uit de stembus en dat waren VVD en PvdA. Deze partijen hebben een regeerakkoord gesloten, maar zijn we er blij mee? Zolang ik in de gemeenteraad zit en dat is sinds 2002 hoor ik bij de begrotingsbehandeling dat de bijdrage uit het gemeentefonds lager zal zijn dan het jaar daarvoor. Maar, als we nu het nieuwe regeerakkoord mogen geloven, en dat doet GroenLinks maar, komt er nu een fikse korting aan voor de gemeenten uit het gemeentefonds en ook nog eens grote bezuinigingen bij de transities in de Jeugdzorg, AWBZ en Werken naar Vermogen.
Dat wordt keuzes maken. In deze begroting zitten nog geen echte grote keuzes, GroenLinks denkt dat dat wel zal moeten de komende jaren. GroenLinks vindt dat de gemeente de burgers tijdig zal moeten inlichten dat niet alles meer kan. Tot nu toe was dat niet echt noodzakelijk, omdat onze gemeente beschikt over voldoende reserves en omdat onze gemeente de beschikking heeft over bouwgrond, hetgeen inkomsten genereert. De burgers zullen niet alleen de bezuinigingen vanuit het rijk maar ook wellicht vanuit de gemeente gaan voelen.
De begroting 2013 is sluitend. Dit komt omdat er een bedrag uit het conjunctuuregalisatiefonds gehaald is. We hebben al gespaard voor slechtere tijden, maar de korting uit het gemeentefonds zal niet van korte duur zijn.
Bij de presentatie van de begroting op 16 november kreeg de begroting de titel mee:
“Edam-Volendam Alle Hens aan Dek.”
De heer Klaassen legde uit dat vroeger aan boord van schepen alle manschappen (alle handen) aan dek moesten komen als er een storm in aantocht was of iets belangrijks moest worden medegedeeld vandaar “Alle Hens aan Dek.”
Tot mijn verbazing bleek op die avond helemaal niet alle hens aan dek te zijn.
Het college was niet voltallig, de voorzitter van de raad was niet aanwezig, veel raadsleden waren ook niet aanwezig. Hoe belangrijk is de aanbieding van de begroting dan, als zelfs degenen die de titel bedacht hebben, niet allemaal aanwezig zijn.
Ook werd verteld dat de boot over de bodem schuurt. We moeten voorkomen dat de boot straks vast loopt in de bodem. Dat baart GroenLinks zorgen.
GroenLinks pleit ervoor niet verder te knijpen in het aannemen van vakkundig personeel en in scholing van het personeel.
De uitvoering van beleid stokt soms omdat er geen kennis in huis is. Dat kan niet goed zijn.
Voor de eerste keer kregen we vooraf gaand aan de begroting een kaderbrief van de wethouder financiën. Daarin stonden de voornemens voor 2013. Alle prioriteiten zijn ook opgenomen in de begroting, terwijl er op het moment van de kaderbrief een tekort was van € 700.000,--. Er werden geen keuzes gemaakt in de prioriteiten er is gekozen voor een bedrag uit het conjunctuur egalisatiefonds. Keuzes maken is moeilijk, maar GroenLinks had graag gezien dat de raad samen met het college keuzes had gemaakt.
Met betrekking tot de kaderbrief: deze brief zou kunnen uitgroeien tot een belangrijk document, wanneer de begroting een afspiegeling is van de kaderbrief, want als het goed is staan in de kaderbrief de voornemens. GroenLinks is voorstander van een kaderbrief, maar dan wel gevolgd door een discussie waarin keuzes gemaakt worden.
Voorzitter,
De komende periode staan er 2 onderwerpen op de agenda waarvoor de burgers geraadpleegd gaan worden. De gemeente gaat communiceren met haar burgers. De onderwerpen zijn een mogelijke fusie met de gemeente Zeevang en een discussie over de kerntaken van de gemeente.
Het moeten geen hoorzittingen worden, maar er moet een discussie plaatsvinden met de burgers.
Naar het oordeel van GroenLinks blinkt onze gemeente niet uit in communiceren met haar burgers.
Ik hoop dat de discussie over de genoemde onderwerpen serieus zal worden genomen en dat de uitkomsten, ook al zijn ze de gemeente niet welgevallig, serieus behandeld zullen worden.
Over het beantwoorden van brieven van burgers is in juli 2010 een rapport van de rekenkamer verschenen met aanbevelingen.
Ik heb een brief gekregen van een burger die vanaf mei geen antwoord heeft ontvangen op haar brieven. Zij heeft de brief afgegeven op het stadskantoor.
De brief is gericht aan de gemeenteraadsleden, de GroenLinks fractie heeft de brief via de griffie nog niet ontvangen.
…...........................brief burger voorlezen
En wat blijkt vrijdag 2 november jl. kreeg mevrouw plotseling antwoord, beter laat dan nooit, maar het is illustratief voor een bepaald gedrag. GroenLinks wil dat de rekenkamer nogmaals kijk naar de conclusies uit het rapport uit 2010 en kijkt hoe de situatie er nu voorstaat.
Programma 1 Bestuur
De laatste tijd zijn bestuurders nogal in het nieuws, zowel van provincie als gemeenten. Toevallig betreft het ook onze provincie Noord-Holland. GroenLinks heeft er de vraag gesteld of de discussie over functioneren van provinciale bestuurders ook gevolgen zou kunnen hebben voor onze bestuurders.
Uit de beantwoording van die vraag blijkt dat het college verwacht niet in enigerlei opzicht betrokken te zullen worden in het onderzoek.
Daar gaan we dan maar van uit.
Een van de lessen die we als gemeente zullen moeten trekken is dat het niet goed is als bestuurders lang, soms 2 of 3 periodes, op dezelfde portefeuille blijven zitten en dat men kritisch moet blijven kijken naar het eigen functioneren en men tegenspraak op zijn of haar beleid moet organiseren en kunnen accepteren.
Onder het programma bestuur valt ook het dossier huisvesting en het beheer van het gebouw aan de Schepenmakersdijk. Het standpunt van GroenLinks is altijd duidelijk geweest (in tegenstelling tot dat van sommige andere partijen): de gebouwen zijn een uitstekende lokatie voor de huisvesting van de bestuursstaf van de gemeente. Een uitstekende lokatie, niet alleen voor ambtenaren maar ook als representatieve plek voor trouwerijen en officiële ontvangsten, in het centrum van de gemeente als we met een blik op de toekomst de fusie met de Zeevang in gedachten houden.
Groenlinks betreurt het dat zoveel partijen in de raad het aanhouden van de HHNK-gebouwen reduceren tot een puur financiële kwestie. Natuurlijk zijn de financiën belangrijk; GroenLinks is daar niet blind voor, maar vind ook dat je moet kijken naar wat je krijgt. Er zijn door het Genootschap De Schepenmakers zeer zinvolle suggesties aangedragen over de verbouwing, die laten zien dat een verbouwing helemaal niet zo ingewikkeld is als het soms wordt voorgeschoteld. Als de politieke wil er is kunnen we samen een gezond financieel plan maken.
De presentatie van een potentiële koper en de manier waarop dit plannetje alle ruimte kreeg in de raad en zelfs met onverholen gretigheid werd bejubeld, is zonder meer genant te noemen. Het is nog helemaal niet duidelijk hoe in dit plan het monumentale karakter van het gebouw behouden zal blijven. De argeloosheid waarmee de presentator meldde dat er wel liften en andere voorzieningen aangelegd moesten worden, sprak boekdelen. Hier was nog helemaal niet over nagedacht. Deze partij had zoveel spreekruimte in de raad niet mogen krijgen. Die partij is trouwens voor de gemeente nu totaal oninteressant geworden omdat de raad zo gretig reageerde dat de onderhandelingspositie van de gemeente bij voorbaat de grond is ingeboord.
Ondertussen worden er wel plannen gemaakt voor forse investeringen in de oude gebouwen van de Mgr. Veermanlaan, het gebouw voor de brandweer en het Gemeentekantoor. Het dossier HHNK wordt niet bezien in het licht van een totaalbeeld van de gemeentelijke huisvesting, een uitermate teleurstellend beleid. Er ligt nu een onderzoek op tafel van bureau Fund'um. GroenLinks weet de inhoud niet. We kunnen niet anders dan wachten op enige openheid.
Programma 2 WMO/Nazorg
In dit programma wordt de uitgaven voor 2013 geraamd op ruim € 4 miljoen dat is 8.4% van de uitgaven van de begroting 2013. Uit het nieuwe WMO plan blijkt dat het gaat oplopen naar € 7.000.000,--.
Dat heeft natuurlijk ook met de transities te maken, maar het neemt niet weg dat het een enorm bedrag is. In dit programma kan je niet zien waar hoeveel geld naar toe gaat.
Ruim € 3 miljoen gaat naar kwetsbare groepen. Hoe kunnen we als raad grip krijgen op deze uitgavenpost.
Samen met de programma's 8 en 9 gaat er heel veel geld naar de WMO. We ontkomen er misschien niet aan, maar we moeten wel kritisch blijven en zorgen dat het geld op de goede plaatsen terecht komt.
GroenLinks maakt zich ernstig zorgen over de gevolgen van de transities voor de inwoners van onze gemeente. De filosofie van de “kanteling” houdt in dat de zelfredzaamheid van de burger voorop staat. De burger moet gestimuleerd worden zijn of haar problemen in eerste instantie zelf op te lossen, of met behulp van de mensen om hen heen. Te voorzien valt dat door een nog grotere groep beroep gedaan zal worden op de mantelzorgers. Talloze burgers van onze gemeente zijn op de een of andere manier betrokken, op een natuurlijke manier, bij de zorg voor hun familieleden, buren of verenigingsleden. Iedereen weet dat het sociale netwerk in onze gemeente bijzonder groot en sterk is. Maar aan de zorgcapaciteit van de mantelzorger zitten ook grenzen. Voorkomen moet worden dat mantelzorgers zelf afbranden omdat er als gevolg van de kanteling in de zorg een te groot beroep op hen gedaan wordt.
GroenLinks pleit voor bijzondere aandacht voor de mantelzorger, als cruciale spil in het zorgsysteem. Dat kan door de organisatie van vrijwilligers avonden, maar ook door deze categorie mensen speciale privileges toe te kennen, bijvoorbeeld een gemeentepas. GroenLinks roept het college op hier een beleid voor te ontwikkelen.
Programma 4 Verkeer en Vervoer
Bij de begrotingsbehandeling 2008 in november 2007 wordt door zowel PvdA als GroenLinks al gerefereerd aan het opknappen van de fietsenstalling bij het busstation in Edam. En dat was niet de eerste keer dat we het er over hadden. Er wordt zelfs in de notulen gesproken over geld dat aangevraagd zou zijn bij de Stadsregio. Bij de begrotingsbehandeling 2013, vandaag dus, 5 jaar later is nog steeds niets gedaan aan de fietsenstalling in Edam. Bij het aantreden van de wethouder verkeer in 2010 was het zijn belofte van het jaar. GroenLinks is benieuwd wanneer het gaat gebeuren en wij hopen dat daarbij de bushaltes niet vergeten worden. Overal staan de fietsen tegen de bruggen of de abri's.
Hoe het wel kan kunnen we zien bij de bushaltes die EBS heeft angelegd.
GroenLinks wijst erop dat bij de aanleg van fietsenstallingen ook een beleid ontwikkeld moet worden door wrakfietsen en weesfietsen te verwijderen. In andere steden zien we dat openbare fietsenstallingen snel verworden tot plaatsen waar veel ongebruikte fietsen blijven staan zodat er voor de dagelijkse bezoeker met een fiets geen plek meer is. De verwijdering van weesfietsen en fietswrakken kost wel geld. Bij de komst van de nieuwe fietsenstalling, wanneer weten we niet, moeten de wrak fietsen worden verwijderd.
In de begroting wordt gesproken over de aansluiting Singelweg/ N247.
In november 2007 is er door GroenLinks een motie ingediend over de aansluiting van het fietspad langs de N 247 op het Groot Westerbuiten. GroenLinks heeft die motie ingetrokken omdat de Wethouder er iets aan ging doen en het goed zou komen bij de reconstructie van dat kruispunt. Die aansluiting ligt er 5 jaar later nog hetzelfde bij.
GroenLinks heeft twijfels of het goed komt, want het woord fietspad of fietser komt in dat gedeelte in de begroting niet voor.
Met betrekking tot de Dijk zijn wij gematigd positief. GroenLinks heeft tenslotte lang gestreefd naar een autovrije Dijk. Wij vinden dat aan het Noordeinde nog niet alles vlekkeloos verloopt maar er zit verbetering in. Voor het Zuideinde zien wij een duidelijke verbetering.
Per 1 november gaat alles weer als vanouds, lekker over de Dijk, een rondje doen. De bussen nemen weer bezit van de Haven en de auto's rijden weer over het Zuideinde.
GroenLinks hoopt dat de wethouder het project Dijk op tijd gaat evalueren en probeert de tijd dat de Dijk/Haven is afgesloten voor bussen te verlengen, het komende seizoen.
GroenLinks maakt zich zorgen over de nog steeds geplande afrit nabij het strandje van Willempie. Ook is nog veel onduidelijk over de gevolgen van de dijkverbetering door het Hoogheemraadschap. GroenLinks pleit voor het behoud van het monumentale karakter van de dijk en zal dit dossier kritisch blijven volgen.
Het fietspad achter de Willem Wouterstraat ligt er geweldig bij. Nu nog het laatste gedeelte van de A.P Schotelstraat naar de Chr. Van Abcoudestraat.
GroenLinks pleit ervoor om de aanleg in 2013 uit te voeren en niet in 2014 zoals in het GVVP staat. We dienen er een motie voor in.
Programma 5 Economische structuur en Toerismebeleid
Een van de projecten in de Economische Visie is een bedrijventerreinenvisie. Binnen deze laatste visie zal een herziening van het fungerende PDV komen, dat betekent Perifere Detailhandel Visie, en op onderdelen aanvullend beleid voor worden ontwikkeld.
Volgens GroenLinks betekent dit dat er nieuw beleid komt om op de bedrijventerreinen ook detailhandel toe te staan. Wat zal dat betekenen voor de winkels (centra's) in de kernen van Edam en Volendam.
Inzake toerismebeleid hebben we het over “het inhoud en vorm geven van de kwaliteit.” GroenLinks wil in dat kader nogmaals pleiten voor sanitaire voorzieningen aan de Parallelweg, aan de haven in Volendam en de binnenhaven in Edam. Al vanaf 2005 hebben we het al over sanitaire voorzieningen maar er gebeurt niets op dat gebied. In 2007 tijdens de algemene beschouwingen zegt de wethouder er mee aan de slag te gaan. Tot nog toe zonder resultaat. Toeristen die in Volendam over de Dijk lopen kunnen niet naar de toiletten aan de Haven. Die zijn op slot. Dus zijn ze aangewezen op de horeca.
Gelukkig is er een particulier ingesprongen, want de gemeente doet op dat vlak niets.
Programma 6 Onderwijs
Door de invoering van passend onderwijs en zorg in en om scholen krijgt de gemeente weer een taak bij de scholen. Ik hoop dat de gemeente het wiel niet zelf uit gaat vinden maar aansluit bij samenwerkingsverbanden die er dit kader al zijn of komen. Het gaat er uiteindelijk om dat alle kinderen de kansen krijgen voor hun ontwikkeling die ze verdienen.
Programma 10 Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Milieu
In het kopje op blz. 112 wordt Volkshuisvesting en Milieu niet genoemd. Een veeg teken.
In het programma wordt aangegeven dat in 2013 een actualisatie van het milieubeleidsplan en vernieuwing van het duurzaamheidsprogramma in de planning zit. Er zijn geen investeringsprioriteiten aangewezen. Aansluiten bij de RUD, alleen als het wettelijk verplicht wordt.
Op het gebied van milieu speelt in onze gemeente ook het probleem van teveel industrie lawaai. Daar worden burgers letterlijk ziek van. Met name het gebied rond KIVO, AVI en Klaas Puul is 's avonds en 's nachts doordrenkt van allerlei piepende en brommende geluiden. Die geluiden worden tot in Edam gehoord. Niet iedereen heeft last van geluidsoverlast, maar als je er wel last van hebt is ook de aard van het geluid, o.a. de frequentie er van, erg belangrijk bij de mate van hinder die ondervonden wordt. Het is jammer dat de meeste bedrijven geen begrip hebben voor de klachten en dat de gemeente niet verder komt dan “ze voldoen aan de normen”.
De rijksoverheid heeft voor 2013, in het Milieubeleidsplan het bestrijden van geluidshinder aangemerkt als een van de kern-prioriteiten. Het wordt tijd dat dit ook tot de gemeente doordringt.
Natuurlijk gaan we meten, maar alleen overdag, terwijl met name 's nachts de geluiden het ergst zijn. Met het slopen van met name het St. Nicolaashof en het naar onze mening onnodig vellen van de bomen aan het parkeerterrein is er aan het Noordeinde een toename van geluid. GroenLinks is van mening dat de wethouder met de burgers die zich hebben verenigd moet gaan praten en samen met hen en de bedrijven moet zoeken naar oplossingen.
Er zijn voorbeelden van bedrijven die de problemen wel snel oplossen. Er zijn ook voorbeelden in het land waar bedrijven worden stilgelegd, vanwege klachten van geluidsoverlast door burgers.
De gemeente kan een bedrijf inhuren om de geluiden 's nachts te meten.
GroenLinks zal hiervoor een motie indienen.
Ook zal GroenLinks een motie indienen om bij de onkruidbestrijding geheel af te zien van het gebruik van round-up en andere chemische bestrijdingsmiddelen met glyfosaat of andere chemische herbiciden.
Verder heeft zoals bekend het onderwerp duurzaamheid de bijzondere aandacht van GroenLinks. De gemeente heeft een aantal succesvolle activiteiten ontplooid, zoals de energiemarkt die nu twee keer gehouden is, maar er is op dit terrein is nog veel meer mogelijk. Volgens GroenLinks doet zich op dit moment een unieke kans voor om een voorbeeld-project met zonnepanelen te realiseren bij de bouw van de nieuwe school in Broeckgouw. Het schoolbestuur wil meewerken, maar er is een zetje nodig om de terugverdientijd te verkorten waardoor het financieel haalbaar wordt. Ook op dit onderwerp zal GroenLinks een motie indienen.
Fractie GroenLinks Edam-Volendam
Greta Blakborn
fractievoorzitter GroenLinks