Kam de gemeente uit
Alleen al in Volendam is binnen de bestaande bebouwing ruimte voor minstens 700 woningen. Dat is het resultaat van een ruwe inventarisatie die GroenLinks gedaan heeft. We kijken dan alleen naar de locaties waar concreet zicht op is. Het aantal kan nog groter worden als we “durflocaties” erbij nemen, zoals gebouwen die niet efficiënt gebruikt worden. GroenLinks wil graag samen met het gemeentebestuur en andere partijen zo’n uitkamactie voor de hele gemeente doen. Richt een team van ambtenaren op dat deze actie ondersteunt en verder uitwerkt, en laat ze verslag uitbrengen binnen drie maanden. Een lijst van locaties maken, per locatie een voorlopig plan ontwikkelen en de buurt erbij betrekken. Nu de Lange Weeren uit het zicht verdwenen is moeten we onmiddellijk aan de slag!
Starters en senioren
Wonen in de bebouwde kom betekent wonen dicht bij onze voorzieningen en het uitgaanscentrum. Dat betekent dat locaties in dit gebied ideaal zijn voor jonge mensen en voor senioren. Jongeren smachten naar een eigen huis en het hoeft geen peperdure eengezinswoning te zijn. Steeds meer jongeren kiezen voor een wooncarrière: je woont eerst een tijdje op jezelf – alleen of met vrienden – voordat je toe bent aan een gezinswoning. Senioren willen graag kleiner wonen, maar dan wel in een geschikte woning en niet ver van het centrum. Als je woningen bouwt voor senioren komen er in veel gevallen eengezinswoningen vrij. Dus bouwen voor senioren helpt indirect ook andere groepen.
Woningbouw door de gemeente
In 2016 heeft de coalitie van VVD, CDA, Lijst Kras en Zeevangs Belang bepaald dat het bouwen van woningen voortaan aan projectontwikkelaars zou worden overgelaten. Dit beleid is een ramp geworden. Je ziet het bij grootschalige locaties zoals de Lange Weeren maar ook bij kleinere projecten zoals de Botterschool in Edam. Het duurt allemaal veel langer, de projectontwikkelaar maakt fouten bij de participatie en hij wil geld verdienen waardoor de huizenprijzen opgedreven worden. De gemeente moet hier resoluut mee stoppen. We moeten weer veel vaker zelf de grond kopen en laten bebouwen. Dat hebben we in de Broeckgouw ook gedaan en dat is uiteindelijk een prachtige wijk geworden.
Voorrang voor eigen inwoners
Uit de berekeningen van de woonbehoefte voor onze gemeente blijkt dat de groei van het aantal huishoudens voor minstens de helft opgevuld wordt door mensen van buiten de gemeente die hier komen wonen. Op zich is dat niet verkeerd. GroenLinks wil geen hek om de gemeente zetten, maar we willen wel voorkomen dat we bouwen voor de regio terwijl onze eigen woningzoekenden geen kans maken. Daarom hebben we samen met de PvdA een voorstel ingediend om 30% van de nieuwe woningen met koopprijzen tot € 355.000 voor onze eigen inwoners te reserveren. Dit voorstel is door de gemeenteraad aangenomen.
Investeren in bestaande woningen
De ervaring leert dat bij uitleglocaties de nieuwe woningen gekocht worden door vermogende Volendammers die een woning in de oude nieuwbouw achterlaten. Die wordt dan vaak verkocht aan mensen van buiten, d.w.z. uit Purmerend en Amsterdam. Die beweging moet de gemeente tegengaan. De huizen in de oude nieuwbouw moeten aantrekkelijk blijven voor onze eigen inwoners, bijvoorbeeld door ze op te knappen en te verduurzamen.
Betaalbaar aanbod
Verreweg de grootste klap is te maken in de bestaande woningvoorraad. Hoe zorgen we dat die woningen betaalbaar blijven? In sommige wijken worden veel woningen opgekocht voor de verhuur. GroenLinks wil dit tegengaan door het invoeren van een opkoopbescherming. Na een voorstel van de PvdA wordt dit momenteel onderzocht. In sommige gevallen kunnen we de aankoop van huizen op een andere manier vergemakkelijken. Een bekende vorm is bijvoorbeeld de Starterslening, waarmee het gat wordt overbrugd tussen wat een jonge huizenkoper kan opbrengen en de aankoopprijs van de woning. Het is niet ideaal, omdat daardoor de woningprijzen niet omlaaggaan, maar het is tenminste iets.
Opheffen belemmeringen
In een aantal gevallen blijkt dat de parkeernorm de woningbouw in de weg staat. Het parkeerbeleid heeft tot doel om te verzekeren dat er voldoende auto’s in een woonwijk kunnen parkeren, maar het is nooit de bedoeling geweest dat het beperkend zou werken op het scheppen van extra woningen. Haal die ongewenste rem eruit, bijvoorbeeld door deelauto’s te plaatsen of de mensen te verwijzen naar een parkeergarage. Het is niet nodig dat iedereen zijn auto recht voor de deur kan parkeren in een dicht bebouwde woonwijk.
Nieuwe woonvormen
Onze gemeente is van oudsher heel erg gericht op traditionele woonvormen. De wooncrisis vraagt ons nu om creatief te zijn. Er is zo veel meer te krijgen dan het ‘normale’ rijtjeshuis, en vaak tegen een lagere prijs. Denk aan woonvormen zoals tiny houses of woongroepen. Het splitsen van grote huizen biedt ook uitkomst voor het scheppen van betaalbare woonruimte. Met nieuwe bouwtechnieken zoals houtbouw of prefab bouwen kunnen we de lege plekken binnen de bestaande bebouwing snel én duurzaam van woningen voorzien.
Denk mee!
De komende tijd gaat GroenLinks binnen en buiten de gemeenteraad met de bovenstaande ideeën aan de slag. Heeft u zelf een goed idee, een opmerking of juist een vraag? Stuur dan een mailtje naar edam-volendam@groenlinks.nl. Uw input nemen we mee in de volgende raadsperiode.
Nico van Straalen