In Volendam zijn de laatste periode een aantal vijvers en sloten voorzien van een hardhouten slootrand (ook wel beschoeiing genoemd). 
Het betreft hier zowel gevallen waarin de oude beschoeiing is vervangen, als gevallen waarin beschoeiing is geplaatst waar deze er eerst niet was.

Op het eerste gezicht lijkt de nieuwe situatie misschien een verbetering, maar een dergelijke beschoeiing kent ecologische nadelen. Zo kunnen eenden en andere dieren die onze parken rijk zijn de kant niet meer opkomen. Daarnaast zorgt de abrupte overgang tussen het water en de kant voor een daling in de biodiversiteit onder waterplanten. Voor GroenLinks was dit de aanleiding om eerder deze maand raadsvragen te stellen. De raadsvragen en de antwoorden van het college zijn hieronder weergegeven.

Vraag:
Wie heeft opdracht gegeven tot het aanbrengen van beschoeiingen (gemeente of HHNK?)

Antwoord:
de gemeente Edam-Volendam. In februari 2015 is het beheersplan en onderhoudsplan voor beschoeiingen en kademuren 2015-2020 door  de raad vastgesteld. In het plan zijn de beschoeingen en kades die nu aanwezig zijn binnen de gemeente vastgelegd per locatie. Per locatie zijn de noodzakelijke werkzaamheden voor het in stand houden bepaald voor de periode 2015-2020. De in het raadsbesluit genoemde onderhouds- en vervangingswerkzaamheden worden op dit moment uitgevoerd.

Vraag: 
Op basis van welke argumenten wordt het beschoeien van poldersloten in de bebouwde kom nodig gevonden?

Antwoord:
Het beheer- en onderhoudsplan beschoeiingen en kades dient ervoor om de bestaande situatie te onderhouden. In dit kader worden de bestaande beschoeiingen vervangen.
Bij het vervangen van de huidige beschoeiingen wordt gekeken naar de functie van de beschoeiing en onderzocht of er mogelijkheden zijn om de huidige beschoeiing te vervangen voor een natuurlijke oever.
Hieraan liggen de volgende overwegingen ten grondslag:

  • Bij een natuurlijke oever wordt de bestaande oever onder een flauwe helling afgegraven. De berm moet voldoende breed zijn om dit ook mogelijk te kunnen maken.
  • Bij smalle bermen dient de beschoeiing vaak ook voor de stabiliteit van het weglichaam en het in stand houden van de waterkende functie van de dijk. Als er kabels en leidingen in de berm liggen of de weg te dicht tegen de beschoeiing ligt dan kan de berm niet onder een flauw talud afgegraven.  Bij het afgraven verminderd de gronddekking waardoor schade kan ontstaan aan kabels – en leidingen.

De huidige natuurlijke oevers blijven overigens in stand. Er worden geen beschoeiingen aangebracht op plaatsen waar nu natuurlijke oevers aanwezig zijn. Op diverse locaties is echter de beschoeing wel volledig vergaan, op die plaatsen kan dit overkomen als een natuurlijke oever.

Vraag:
Hoe omvangrijk zal het werk zijn (welke waterpartijen staan nog meer op het programma)?

Antwoord:
Jaarlijks worden er onderhouds- en vervangingswerkzaamheden uitgevoerd om de huidige kades en beschoeiingen in goede staat te houden. Dit betreft nagenoeg alle beschoeiingen en kademuren.
Op het bedrijventerrein Morseweg te Volendam wordt dit jaar de beschoeiing vervangen. In Edam zijn we voornemens de beschoeing te vervangen van de Wijngaardsgracht en de J.C. Brouwersgracht. Het werk wordt op dit moment voorbereid.

Vraag:
Is er gedacht aan het opnemen van stukken natuurvriendelijke (niet beschoeide of zeer laag beschoeide) oever in een waterpartij?

Antwoord:
Bij het vervangen van de huidige beschoeiingen wordt gekeken naar de functie van de beschoeiing en onderzocht of er mogelijkheden zijn om de huidige beschoeiing te vervangen voor een natuurlijke oever. e.e.a. op basis van de overwegingen die hierboven zijn genoemd.
Bij extreme regenbuien komt het oppervlaktewater omhoog. De beschoeiing dient daarbij  boven water te blijven om schade ten gevolge van gronduitspoeling aan het achtergelegen grondlichaam te voorkomen.