Moet de Centrale Antenne-inrichting (CAI), die de gemeente al sinds jaar en dag in eigendom heeft, verkocht worden aan bijvoorbeeld Ziggo of moet onze gemeente de CAI in eigen beheer houden? Vorige week donderdag heeft de gemeenteraad besloten dat er een onderzoek moet komen naar de eigendomsverhoudingen van de CAI. GroenLinks bracht een aantal principiële punten naar voren, die hopelijk in het onderzoek meegenomen worden.

Grenzen aan de privatisering

Jarenlang heeft onder invloed van het neo-liberalisme de gedachte geheerst dat overheidsvoorzieningen die een bedrijf ook kan beheren geprivatiseerd moeten worden. Veel diensten die vroeger verzorgd werden door overheidsbedrijven zijn afgestoten, zoals de spoorwegen, de bus- en tramdiensten, de energieleverantie, de staatsbank, de zorgverzekeringen, en de infrastructuur voor telefonie en dataverkeer. Zelfs voorzieningen in het sociale domein, zoals de kinder- en peuteropvang worden tegenwoordig beschouwd als een bedrijfsactiviteit en moeten dan ook openbaar aanbesteed worden.

Volgens GroenLinks zijn we als maatschappij doorgeslagen in het marktdenken. Voor de telefonie kun je nog volhouden dat de privatisering goed gewerkt heeft maar voor andere diensten zoals het onderhouden van railverbindingen voor het treinverkeer ontbreekt een marktmechanisme en heeft de privatisering alleen maar gedoe opgeleverd, zo sterk zelfs dat er nu regelmatig stemmen op gaan om ProRail maar weer samen te voegen met de Nederlandse Spoorwegen.

Daar is de laatste jaren nog een argument bij gekomen: als je diensten privatiseert geef je ze over aan het spel van buitenlandse investeerders en beursspeculanten. Zo wist de regering in 2013 nog net met kunst en vliegwerk te voorkomen dat KPN in eigendom kwam van de Mexicaanse zakentycoon Carlos Slim. Dataverkeer wordt steeds belangrijker. Misschien wel zo belangrijk dat je het beheer niet over mag laten aan commerciële bedrijven. Ziggo maakt deel uit van de Amerikaanse multinational Liberty Global, met een omzet van rond 20 miljard, actief in 30 landen en 47.000 werknemers. Zou Liberty Global wakker liggen van onze CAI in Edam-Volendam?

Wetsvoorstel Mona Keijzer

Staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer (CDA) is een wetsvoorstel aan het voorbereiden waarmee we kunnen voorkomen dat buitenlandse investeringsmaatschappijen vitale onderdelen van de Nederlandse economie overnemen. Het gaat dan niet alleen om aanbieders van telefonie, maar ook om bedrijven die vitale voorzieningen beheren zoals internetknooppunten en datacentra. Of ook de energieleverantie en het waternetwerk onder de nieuwe wet gaan vallen is nog niet zeker.

Mona Keijzer heeft het goed gezien. Als we haar standpunt doortrekken naar Edam-Volendam kunnen we de vraag stellen of de CAI wel verkocht moet worden. Wij beschikken nu nog over een eigen netwerk dat een groot deel van ons dataverkeer transporteert. GroenLinks heeft ervoor gepleit dat het nu gestarte onderzoek naar de CAI van Edam-Volendam niet alleen de financiële consequenties van verkoop van de CAI onderzoekt maar ook kijkt naar de strategische waarde van ons netwerk.